Blog

Błąd medyczny – czym jest i co zrobić, gdy zaistnieje?

Medycyna jest dziedziną nauki, która rozwija się w bardzo szybkim tempie. Zabiegi, które jeszcze kilkanaście lat temu wydawały się bardzo skomplikowane, obecnie są powszechnie wykonywane. Czasem, nawet mimo posiadania specjalistycznej wiedzy i sprzętu medycznego oraz odpowiedniego doświadczenia, zabieg kończy się nieoczekiwanymi powikłaniami. Powikłania te mogą mieć daleko idące negatywne konsekwencje dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. W takiej sytuacji pokrzywdzeni pacjenci nie pozostają jednak bezbronni. Za błąd medyczny, gdyż o nim tutaj mowa, przysługuje odszkodowanie.

W niniejszym artykule przybliżymy kwestie związane z dochodzeniem roszczeń przed Wojewódzką Komisją do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych. Postępowanie przed tym podmiotem stanowi alternatywę wobec postępowania sądowego. Podstawowym aktem prawnym regulującym przedmiotowe zagadnienie jest tymczasem ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (zwana dalej: „Ustawą”).

Spis treści

Czym jest błąd medyczny?

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, czym jest „błąd medyczny”. Otóż nie ma jednoznacznej legalnej definicji tego pojęcia, co powoduje, że budzi ona liczne wątpliwości. W literaturze zarówno medycznej, jak i prawniczej występuje zamiennie z pojęciami „błąd w sztuce medycznej”, „błąd w sztuce lekarskiej”, „błąd wiedzy medycznej” oraz „błąd lekarski”.

Aby przybliżyć kwestie związane z tym zagadnieniem wskazać należy, iż w myśl art. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, lekarz jest zobowiązany wykonywać zawód,  zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością.

Błąd medyczny – rodzaje błędów

Wyróżnić można 2 podstawowe rodzaje błędów medycznych:

  1. błąd diagnostyczny, który polega na nieodpowiednim zdiagnozowaniu choroby u pacjenta. W tym wypadku są możliwe następujące sytuacje:
    • błąd pozytywny, czyli ustalenie przez lekarza, że pacjent cierpi na jakąś chorobę, choć w rzeczywistości jest zdrowy;
    • błąd negatywny, który ma miejsce w sytuacji, gdy lekarz stwierdzi, że u pacjenta nie występuje żadna choroba oraz w przypadku zdiagnozowania niewłaściwej choroby u pacjenta. W konsekwencji na skutek zastosowania niewłaściwego sposobu leczenia, u pacjenta może dojść do pogorszenia się jego stanu zdrowia, długotrwałego rozstroju zdrowia, a nawet jego śmierci.
  2. błąd terapeutyczny, który ma miejsce w przypadku wyboru niewłaściwej metody leczenia.

W tym miejscu wskazać należy również orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r. (sygn. akt IV CR 39/54). Jak wskazano, błędem w sztuce lekarskiej jest czynność (zaniechanie) lekarza w zakresie diagnozy i terapii, niezgodna z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym. Wobec powyższego poprzez błąd medyczny należy rozumieć nieumyślne działanie, zaniedbanie lub zaniechanie lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej lub osoby wykonującej inny zawód medyczny, których konsekwencją jest powstanie szkody u pacjenta.

W przypadku zaistnienia błędu medycznego pacjent ma do wyboru dwie możliwości. Pierwszą z nich jest dochodzenie swoich roszczeń przez Sądem w drodze powództwa cywilnego. Drugą natomiast jest zainicjowanie postępowania przed Wojewódzką Komisją do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych.

Zdarzenie medyczne

W tym miejscu warto wskazać, iż niezależnie od używanego często pojęcia „błąd medyczny”, ustawodawca posługuje się przede wszystkim pojęciem „zdarzenie medyczne”. Oba te pojęcia mają jednak (co do zasady) zbieżne znaczenie.

Zgodnie z art. 67a ustawy zdarzeniem medycznym jest zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta albo jego śmierć będące następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną:

  1. diagnozy, w sytuacji gdy spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby;
  2. leczenia, w tym również wykonania zabiegu operacyjnego;
  3. zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego.

Postępowanie przed Wojewódzką Komisją do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych

Postępowanie w sprawie zdarzenia medycznego przed Wojewódzką Komisją do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych wszczyna się na wniosek pacjenta. Legitymacja przysługuje również przedstawicielowi ustawowemu pacjenta oraz spadkobiercom pacjenta, gdy błąd medyczny doprowadził do jego śmierci.

Wniosek do Wojewódzkiej Komisji do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych

Wniosek powinien zawierać:

  1. dane pacjenta, tj. jego imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość,
  2. w przypadku gdy pacjent jest małoletni, należy wskazać imię i nazwisko jego przedstawiciela ustawowego,
  3. w przypadku, gdy w wyniku zdarzenia medycznego nastąpiła śmierć pacjenta, należy wskazać imiona i nazwiska wszystkich spadkobierców oraz wskazanie, który ze spadkobierców reprezentuje pozostałych w postępowaniu,
  4. adres do korespondencji,
  5. dane podmiotu leczniczego prowadzącego szpital, tj. firmę, adres siedziby oraz adres szpitala.
  6. uzasadnienie wniosku – należy dokładnie opisać co jest przedmiotem wniosku, jaki skutek i szkodę wywołało zdarzenie medyczne,
  7. określenie, czy przedmiotem wniosku jest zakażenie, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia czy też śmierć pacjenta,
  8. propozycję wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia, nie wyższą niż maksymalna wysokość świadczenia (odszkodowania i zadośćuczynienia). która w przypadku zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta wynosi 100 000 zł, natomiast w przypadku śmierci pacjenta – wynosi 300 000 zł,
  9. dowody uprawdopodabniające okoliczności wskazane we wniosku,
  10. w przypadku śmierci pacjenta postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku oraz ewentualnie pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych spadkobierców,
  11. potwierdzenie uiszczenia opłaty za złożenie wniosku – opłata od wniosku wynosi 200 zł i uiszcza się ją na rachunek urzędu wojewódzkiego.

Wskazać należy, iż wnioski niekompletne podlegają zwrotowi bez wzywania do ich uzupełnienia. Natomiast jeżeli wniosek spełnia warunki formalne Komisja kieruje wniosek zarówno do szpitala jak i ubezpieczyciela, wskazując, iż należy ustosunkować się do niego w terminie 30 dni od jego otrzymania. Jeżeli w powyższym terminie nie zostanie udzielona odpowiedź, jest to równoznaczne z akceptacją żądań przedstawionych przez wnioskodawcę.

Skład orzekający

Po uzyskaniu odpowiedzi od w/w podmiotów Przewodniczący Komisji wyznacza czteroosobowy skład orzekający, który złożony jest z 2 lekarzy i 2 prawników. W wyniku przeprowadzenia postępowania, Komisja wydaje pisemne orzeczenie o zdarzeniu medycznym bądź jego braku wraz z uzasadnieniem. Co istotne, orzeczenie nie może być wydane później niż w ciągu 4 miesięcy od złożenia wniosku o wszczęcie postępowania.

Stronie, która jest niezadowolona z treści zapadłego orzeczenia, przysługuje prawo do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w ciągu 14 dni od doręczenia jej orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy Komisja rozpoznaje w ciągu 30 dni od jego otrzymania.

Termin do wniesienia wniosku

Wniosek należy złożyć w ciągu 1 roku od dnia, w którym powzięto informację o zdarzeniu medycznym – tj. zakażeniu, uszkodzeniu ciała, rozstroju zdrowia oraz śmierci pacjenta, jednakże nie później niż w ciągu 3 lat od dnia, w którym miało miejsce zdarzenie. Warto wskazać, iż w sytuacji gdy na skutek zdarzenia medycznego nastąpiła śmierć pacjenta, termin nie biegnie aż do dnia zakończenia postępowania spadkowego.

Koszty postępowania

Na koszty postępowania składają się następuję koszty:

  • opłata od wniosku,
  • wynagrodzenie za wydanie opinii przez biegłego z zakresu danej dziedziny oraz
  • koszty podróży, noclegu i utraconych zarobków lub dochodów osób, które zostały wezwane przed komisję.

Jeżeli postępowanie zakończy się stwierdzeniem przez Komisję, że zdarzenie medyczne nie miało miejsca, koszty sprawy ponosi wnioskodawca. W sytuacji jednak, gdy Komisja stwierdzi, że zdarzenie medyczne miało miejsce, koszty postępowania ponosi szpital.

Podsumowanie

Jak zostało to przedstawione powyżej, postępowanie przed Wojewódzką Komisją do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych posiada wiele zalet. Przede wszystkim jest ono obarczone zdecydowanie niższymi kosztami oraz szybsze aniżeli postępowanie przed Sądem. Podkreślić niemniej trzeba jedną istotną okoliczność. Jeżeli pacjent zaakceptuje kwotę odszkodowania i zadośćuczynienia zaproponowaną przez szpital, wówczas nie będzie miał już możliwości skorzystania z drogi postępowania cywilnego.

Prawnicy, zarówno adwokaci, jak i radcowie prawni tworzący Kancelarię Prawną TMH, posiadają szeroką wiedzę w zakresie prawa medycznego oraz praw Pacjenta. Dysponują oni zarazem doświadczeniem w zakresie dochodzenia odszkodowania za błąd medyczny, o czym pisaliśmy w poprzednim artykule.

Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).

Jestem adwokatem przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Rzeszowie. Ukończyłam studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego na kierunkach prawo oraz administracja. Prowadzę sprawy rodzinne ze szczególnym uwzględnieniem spraw rozwodowych oraz alimentacyjnych. Zdobyte doświadczenie zawodowe wykorzystuję przeprowadzając również windykacje należności na rzecz Klientów Kancelarii.

Kontakt

Kancelaria Prawna TMH Rzeszów – Adwokat Tomasz Marek, Radca Prawny Marcin Hotel

ul. Dominikańska 1A
35-077 Rzeszów

Tel: (17) 307 07 66

Ocena Google
5.0
Na podstawie 117 recenzji
×