Podczas zakładania przedsiębiorstwa staje się przed wieloma różnymi wyborami, dotyczącymi jego przyszłości. Jednym z ważniejszych wyborów jest nazwa oraz logo, pod jakim przedsiębiorstwo będzie działać. Jednak wybór ten wiąże się z kolejnym, równie istotnym – czy postanowimy zastrzec stworzony przez nas znak towarowy.
Spis treści
Czy trzeba zastrzec logo przedsiębiorstwa?
Należy na wstępie zwrócić uwagę na fakt, że rejestracja znaków towarowych nie jest obowiązkowa. Marka przedsiębiorstwa jest w pewien sposób chroniona również jeśli nie zarejestrujemy znaku towarowego, przede wszystkim na podstawie przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Należy jednak pamiętać, że ochrona tego typu jest specyficzna i nie można na niej całkowicie polegać w kwestii ochrony swojej marki.
Na czym polega zastrzeżenie znaku towarowego?
Zastrzeżenie znaku towarowego polega na zarejestrowaniu go przed odpowiednim urzędem państwowym. W celu zarejestrowania znaku towarowego w Polsce należy złożyć właściwy wniosek do Urzędu Patentowego RP. Jeśli przedsiębiorcy zależy na ochronie znaku w całej Unii Europejskiej należy zarejestrować go przed Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej. Najczęściej rejestrowane przed urzędami są oznaczenia, które stanowią znak słowny, graficzny lub słowno-graficzny.
Po zakończeniu całej procedury rejestracji znaku towarowego nadaje się mu niepowtarzalny numer rejestracyjny oraz specjalne świadectwo ochronne. Prawo ochronne na znak towarowy przyznawane jest na okres 10 lat, z możliwością przedłużenia na kolejne okresy.
Zastrzeżenie znaku towarowego i co za tym idzie, uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy niesie ze sobą duże uprawnienia i możliwości, które przybliżone zostaną w dalszej części artykułu.
Co daje rejestracja znaku towarowego?
Można wyróżnić cztery główne zalety wynikające z rejestracji znaku towarowego, są to:
- Wyłączne prawo posługiwania się danym znakiem towarowym
Uzyskanie prawa ochronnego na znak towarowy powoduje, że osoba zgłaszająca staje się jego właścicielem. Jako jedyny posiada on wyłączne prawo używania danego znaku, a żaden inny podmiot nie będzie miał możliwości jego wykorzystania. Formalne prawa do marki firmy to na pewno najważniejszy argument przemawiający za rejestracją znaku towarowego.
Należy jednak pamiętać, że prawo ochronne nie jest nieograniczone, gdyż obejmuje ochronę na znak towarowy w zgłoszonej przez wnioskodawcę klasie lub klasach towarów czy usług. Oznacza to, że nie jest zabronione używanie zarejestrowanego znaku towarowego przez inny podmiot w stosunku do innej klasy towarów lub usług, w taki sposób który nie umożliwia wprowadzenia konsumentów w błąd. Ponadto, ochrona obowiązuje jedynie na terytorium, na jakim zostało zgłoszone, np. znak towarowy zgłoszony w polskim Urzędzie Patentowym nie będzie chroniony na terytorium Niemiec. Kolejno należy wskazać, że jest to prawo czasowe – obowiązuje jedynie przez okres 10 lat i nieprzedłużone wygasa.
- Narzędzie do walki z nieuczciwą konkurencją
Dysponując zastrzeżonym znakiem towarowym ułatwiamy sobie w znaczący sposób walkę z osobami naruszającymi zasady uczciwej konkurencji. Dzięki rejestracji znaku towarowego można chronić swoje prawo do marki, np. zakazując dalszego używania danego znaku towarowego, podmiotowi, który prawo ochronne narusza.
Niezwykle istotne jest również to, że w przypadku sporu, który skierowany zostanie na drogą sądową, udowodnienie przysługujących właścicielowi praw jest niezwykle proste – wystarczy jedynie przedłożyć świadectwo ochronne. Zastrzeżenie nazwy lub loga sprawia, że sąd nie będzie kwestionował praw własności. Spór ograniczy się w takim wypadku jedynie do wykazania, że działania konkurenta naruszyły te prawa.
Jeśli znak nie został uprzednio zarejestrowany to udowodnienie naruszeń w sądzie będzie dużo bardziej skomplikowane. Chcąc bronić swoich praw należałoby przedstawić dowody przedstawiające m.in. od kiedy oferowane są dane towary lub usługi, gdzie odbywała się sprzedaż, a także jak przeprowadzana była promocja. Jest to jedynie kilka najważniejszych tematów, z całą pewnością wymaganych dowodów w wypadku sporu byłoby więcej. Ostatecznie, nawet przedstawienie wszystkich wymaganych przez sąd dowodów nie gwarantuje wygrania sprawy.
- Wyższa renoma i prestiż przedsiębiorstwa
Po dokonaniu rejestracji znaku towarowego można dodać do niego symbol ®. Stanowi on skrót od angielskiego słowa „registered”, oznaczającego „zarejestrowane”. Posługiwać się nim można jedynie w stosunku do znaku towarowego zastrzeżonego w krajowym lub europejskim urzędzie patentowym. Pomimo tego, że wielu klientów nie rozumie dokładnie, co ten symbol oznacza, to kojarzy się im on z prestiżem oraz wysoką jakością zarówno marki jak i produktu. O fakcie, że warto posługiwać się symbolem ® świadczy częstotliwość nakładania kar grzywny przedsiębiorców posługujących się tym symbolem, pomimo nieposiadania zarejestrowanego znaku towarowego. Kara grzywny za wykroczenie tego typu to nawet 5 tysięcy złotych.
- Dodatkowe możliwości zarobkowe
Należy również wspomnieć, że zastrzeżenie znaku towarowego umożliwia łatwiejszy zarobek niż w przypadku znaku niezarejestrowanego. Przede wszystkim – zarejestrowany znak towarowy można sprzedać, w dodatku niezależnie od samego przedsiębiorstwa. Ponadto, jeżeli nazwę, pod którą działa, zarejestrowało przedsiębiorstwo, to zarejestrowany znak stanowi część jego majątku. Ma to znaczenie, np. przy wycenie przedsiębiorstwa, a więc również podczas ubiegania się o kredyt. Zazwyczaj bank żąda zabezpieczenia wierzytelności na majątku firmy, w takiej sytuacji można np. dokonać zastawu na prawie ochronnym na znak towarowy.
Ponadto, dodatkowy zarobek mogą stanowić również licencje udzielone na możliwość posługiwania się zarejestrowanym znakiem towarowym. Przykładem tutaj może być franchising. Wiele osób otwierających własny biznes zapłaci za możliwość działania pod znaną, rozpoznawalną na rynku, marką. Stanowi to bezpieczniejszy sposób rozpoczynania działalności.
Roszczenia z naruszenia zastrzeżonego znaku towarowego
Jak zostało wspomniane powyżej, zastrzeżenie znaku towarowego daje dużo większe uprawnienia ochrony marki niż te płynące z niezarejestrowanego znaku towarowego. Roszczenia z naruszenia zastrzeżonego znaku towarowego przewiduje Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy ma możliwość m.in. zakazania dalszego naruszania jego praw, a więc żądać zaniechania. Jest to najczęściej stosowane roszczenie, ze względu na to, że stosunkowo najłatwiej uzyskać je w sądzie, ponieważ nie wymaga ono udowadniania winy. Kolejnym jest roszczenie o naprawienia szkody oparte o zasady ogólne prawa cywilnego, a także roszczenie o wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści. W przypadku dwóch ostatnich roszczeń udowodnienie wielkości szkody i uzyskanych bezpodstawnie korzyści może być dla uprawnionego problematyczne. W przypadku naruszeń żądać można także wycofania z obrotu towarów łamiących prawo do znaku towarowego, a nawet ich zniszczenia.
Należy również pamiętać, że uprawniony może chronić swój znak towarowy również poprzez sprzeciw w stosunku do prób rejestracji znaku podobnego w postępowaniu sprzeciwowym. Uzyskuje przez to możliwość zablokowania rejestracji znaku, który mógłby mu zaszkodzić. Dotyczy to również możliwości zablokowania rejestracji unijnego znaku towarowego. Wynika to z tego, że znak unijny nie może naruszać prawa do znaku zarejestrowanego w jakimkolwiek kraju członkowskim.
Podsumowanie
Zastrzeżenie znaku towarowego daje właścicielowi prawa ochronnego wiele uprawnień, w tym m.in. do walki z nieuczciwą konkurencją, ale również stwarza nowe możliwości zarobkowe, takie jak np. udzielanie licencji. Umiejętnie wybrany znak towarowy pozwoli na bezproblemowe zastrzeżenie go. Dlatego też przed zgłoszeniem zalecany jest kontakt z prawnikiem, posiadającym doświadczenie związane z rejestracjami jak i postępowaniami sprzeciwowymi dotyczącymi znaków towarowych. Adwokaci i radcowie prawni Kancelarii TMH w imieniu klientów dokonują przedmiotowej weryfikacji korzystając z zarówno polskich jak i europejskich baz znaków towarowych. Kancelaria TMH posiadając bogate doświadczenie wspomaga Klientów w przygotowywaniu zgłoszenia znaku towarowego, prowadzi całe postępowanie jego rejestracji, a także postępowania o unieważnienie znaku towarowego.
Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).
Julia Bonusiak
Jestem aplikantem radcowskim przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Rzeszowie. Specjalizuje się w zakresie zagadnień prawa bankowego, windykacji należności Klientów, prawa cywilnego oraz wsparciem w obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych.
