Blog

Czy frankowicz może żądać zabezpieczenia roszczenia?

Frankowicze, jak nazywane są osoby, które zawarły umowę kredytu walutowego we frankach szwajcarskich, już od kilku lat podejmują sądowe próby „uwolnienia się” od przedmiotowych umów. Klienci banków, którzy decydują się na wstąpienie na drogę sądową, gdzie wnoszą o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej powiązanej z walutą obcą, coraz częściej również decydują się obecnie na składanie pozwu wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia roszczenia. W niniejszym artykule wyjaśnione zostanie czym jest zabezpieczenie, a także jakie skutki odniesie ono w sytuacji frankowicza.

Spis treści

Czym jest zabezpieczenie roszczenia?

W pierwszej kolejności wskazać należy, że żądanie udzielenia zabezpieczenia można złożyć w każdej sprawie cywilnej, podlegającej rozpoznaniu przez sąd powszechny lub sąd polubowny. Zabezpieczenie takie jest udzielane w formie postanowienia sądu i uniemożliwia dłużnikowi na rozporządzanie majątkiem, które mogłoby wywrzeć niekorzystne skutki dla wierzyciela i dochodzonych przez niego roszczeń. Aby sąd udzielił zabezpieczenia należy uprawdopodobnić roszczenie, a także interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. 

Jak wskazano powyżej, potrzeba zabezpieczenia roszczenia nie musi zostać udowodniona, a jedynie uprawdopodobniona. Środki służące uprawdopodobnieniu mogą więc być znacznie mniej sformalizowane, np. sąd może oprzeć się kilku dokumentach. Nie trzeba przedstawiać wszystkich dokumentów potwierdzających istnienie roszczenia, jednakże, składając wniosek o zabezpieczenie jednocześnie z pozwem, co najczęściej ma miejsce w praktyce, dołączone są do niego wszystkie dowody, które służą udowodnieniu roszczenia, a nie tylko jego uprawdopodobnieniu.

Natomiast interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Jako przykład można wskazać sprawę frankowiczów rozpoznawaną przed Sądem Okręgowym w Warszawie o sygn. akt XXV C 355/18, w której udzielono zabezpieczenia ze względu na ciężką sytuację finansową pozwanego banku, która powodowała duże prawdopodobieństwo niemożności wyegzekwowania od syndyka masy upadłości dochodzonych przez powodów roszczeń.

Zabezpieczenie roszczenia przez frankowiczów

Najczęściej, w postępowaniach dotyczących unieważnienia umowy kredytu walutowego, wnosi się o udzielenie przez sąd zabezpieczenia poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty rat kapitałowo-odsetkowych do czasu prawomocnego zakończenia sprawy. Oznacza to, że jeżeli sąd przychyli się do wniosku, obowiązek spłacania rat na rzecz kredytodawcy zostanie zawieszony na czas trwania procesu. Biorąc pod uwagę, że tego typu postępowania są czasochłonne, a wyrok pierwszej instancji wydawany jest zazwyczaj po upływie około  roku lub dwóch lat, jest to niewątpliwie ulga dla kredytobiorców. 

Pamiętać jednak należy, że udzielone w ten sposób zabezpieczenie jest korzystne, jeżeli kredyt został już spłacony lub nadpłacona została równowartość kapitału udostępnionego przez bank z tytułu kwestionowanej umowy. Wynika to z faktu, że po uznaniu kwestionowanej umowy za nieważną przez sąd, traktuje się ją tak, jakby od początku w ogóle nie doszło do jej zawarcia, a wzajemnie wpłacane przez strony kwoty traktuje się jako nienależne. Powoduje to obowiązek dokonania rozliczenia pomiędzy stronami w ten sposób, że kredytobiorca powinien zwrócić otrzymaną kwotę kredytu, ale bez odsetek i kosztów dodatkowych, zaś bank powinien zwrócić kredytobiorcy wszelkie wpłacone przez niego raty kredytowe i inne opłaty oraz składki. Dlatego też, w przypadku którym pozostała znaczna część wartości kredytu do spłaty, a sąd prawomocnym orzeczeniem nie uzna jej za nieważną, tj. oddali powództwo, ziści się obowiązek uiszczenia wszystkich rat, których spłacanie zostało wstrzymane zabezpieczeniem, co łączy się z koniecznością jednorazowej zapłaty znacznej kwoty.

Wspomnieć również o innym ryzyku, które może grozić frankowiczom w przypadku udzielenia zabezpieczenia poprzez przez zawieszenie spłaty rat kredytu, a mianowicie, iż w przypadku przegrania sprawy, bank mógłby się domagać od kredytobiorcy nie tylko zapłaty zaległych rat, lecz również zapłaty odszkodowania.

Korzystne orzecznictwo

Zauważyć należy, że coraz częściej sądy udzielają zabezpieczeń w sprawach dotyczących uznania za nieważne umowy kredytu udzielonego we frankach szwajcarskich. 

Warto wskazać m.in. postanowienie Sąd Okręgowego w Gliwicach z dnia 18 lutego 2020 roku sygn. akt I C 70/20 dotyczące Getin Noble Bank S.A., gdzie wstrzymano obowiązek dokonywania spłaty rat kredytu przez powodów w wysokości i terminach określonych umową, w okresie od lutego 2020 roku do czasu uprawomocnienia się wyroku w przedmiotowej sprawie.

Podobne postanowienie zostało wydane również w stosunku do mBank przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 9 kwietnia 2020 r., sygn. XII C 174/20 – Sąd udzielił zabezpieczenia powództwa poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania przez kredytobiorców spłat rat kredytu, a ponadto zakazał pozwanemu bankowi złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy łączącej strony.

Postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia zostały wydane również w sprawach przeciwko Bankowi BPH (Sąd Okręgowy w Warszawie, sygn. akt I C 606/20 ), Raiffeisen Bank S.A. (Sąd Okręgowy w Lublinie, sygn. akt I C 66/20) oraz Santander Bank Polska (Sąd Okręgowy w Lublinie, sygn. akt I C 65/20).

Istotnym jest by wspomnieć, iż aktualnie większość spraw, w których udzielane jest zabezpieczenie, dotyczy postępowań o stwierdzenie nieważności umowy, a nie o tzw. odfrankowienie umowy kredytu.  

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę wysoką wartość przedmiotu sporu w sprawach dotyczących kredytów frankowych, a także brak opłaty od przedmiotowego wniosku, jeśli złożony został w pozwie, składanie wniosku o udzielenie zabezpieczenia jest zazwyczaj uzasadnione. Znaczne wahania kursu franka szwajcarskiego, a  także coraz częściej występujące poważne wątpliwości co do kondycji rynkowej przynajmniej niektórych banków, wskazują na oczywisty interes prawny kredytobiorców w udzieleniu zabezpieczenia.

Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).

Jestem aplikantem radcowskim przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Rzeszowie. Specjalizuje się w zakresie zagadnień prawa bankowego, windykacji należności Klientów, prawa cywilnego oraz wsparciem w obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych.

Kontakt

Kancelaria Prawna TMH Rzeszów – Adwokat Tomasz Marek, Radca Prawny Marcin Hotel

ul. Dominikańska 1A
35-077 Rzeszów

Tel: (17) 307 07 66

Ocena Google
5.0
Na podstawie 116 recenzji
×