Plan wychowawczy w postępowaniu rozwodowym

Jak już wielokrotnie zostało podkreślone w poprzednich artykułach, w wyroku rozwodowym sąd orzeka również o władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz o alimentach, jakie małżonkowie są zobowiązani łożyć na wspólne dzieci. Należy sobie jednak odpowiedzieć na kluczowe pytanie – czy zawsze wszystkie te wyżej wskazane elementy są uzależnione jedynie od uznania sądu, czy też możliwe jest wspólne porozumienie się małżonków w kwestiach związanych z wychowaniem wspólnych dzieci? W niniejszym artykule zostanie szczegółowo omówiona kwestia związana z planem wychowawczym raz jego wpływem na postępowanie rozwodowe.

Plan wychowawczy – wprowadzenie

Przede wszystkim należy wskazać, że zgodnie z nowelizacją ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (dalej również jako „k.r.o.”), która została wprowadzona ustawą z dnia 6 listopada 2008 roku o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, został znowelizowany art. 58 § 1 k.r.o. oraz wszedł w życie art. 58 § 1a k.r.o. Zgodnie ze wskazanymi przepisami sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków dotyczące sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej oraz utrzymywaniu wspólnych kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Natomiast w braku porozumienia małżonków, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.

Plan wychowawczy co to takiego?

Jak zostało wskazane na wstępie, w wyroku rozwodowym sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad dziećmi, o wspólnych kontaktach rodziców z dziećmi oraz o wysokości alimentów. Niemniej, może zdarzyć się sytuacja, w której rodzice są zgodni, co do wszystkich ww. kwestii. Wówczas, aby przyspieszyć i ułatwić postępowanie rozwodowe, powinni oni przygotować tzw. plan wychowawczy. Rodzicielski plan wychowawczy (nazywany również porozumieniem wychowawczym lub planem rodzicielskim) jest pisemnym porozumieniem pomiędzy rozwodzącymi się małżonkami, który rozstrzyga o najważniejszych sprawach dotyczących dziecka. Rodzice mogą sporządzić plan wychowawczy zarówno przed złożeniem pozwu i wówczas plan ten będzie stanowił załącznik do pozwu, jak i w trakcie postępowania rozwodowego.

Jak przygotować plan wychowawczy?

Warto zaznaczyć, że plan wychowawczy nie jest sztywnym formularzem, który wystarczy tylko wypełnić i dołączyć do pozwu. Każda sytuacja jest indywidualna i każdy plan wychowawczy będzie wyglądał inaczej. Najważniejsze jest jednak, aby w planie znalazły się takie kwestie jak:

1. miejsce pobytu dziecka tj. czy po rozwodzie dziecko będzie mieszkać z matką, czy z ojcem;
2. kontakty z dzieckiem określając przy tym dokładnie w jakie dni i w jakich godzinach rodzic ma prawo do spędzania czasu z dzieckiem. Warto również określić, miejsce w którym kontakty mają się odbywać, tzn. czy dziecko musi być w miejscu swojego zwykłego pobytu (taka sytuacja ma zwykle miejsce, gdy dziecko jest małe), czy też może być zabierane do domu drugiego rodzica. W porozumieniu dotyczącym kontaktów można szczegółowo określić zarówno kontakty osobiste jak i telefoniczne. Kontakty osobiste mogą zostać bardzo rozbudowane i zwierać porozumienie co do sposobu spędzania czasu z dzieckiem w okresie wakacji, ferii oraz świąt. Co więcej, warto określić również formę kontaktów z dzieckiem, tj. czy rodzic może np. spędzać z dzieckiem czas samodzielnie, bez obecności drugiego rodzica;
3. sposób wykonywania władzy rodzicielskiej, tj. jakie decyzje dotyczące dziecka muszą zostać podjęte wspólnie, a które mogą być podejmowane przez rodzica samodzielnie, bez konsultacji z drugim rodzicem;
4. wysokość alimentów, które jeden z rodziców będzie płacił na rzecz drugiego dziecka.

Dodatkowo w planie rodzicielskim możemy określić:

1. pozostałe kwestie finansowe, np. można szczegółowo doprecyzować kwestie związane z płatnościami za wakacje, ferie, wyprawkę szkolną, wycieczki szkolne oraz dodatkowe zajęcia pozalekcyjne, czy też koszty opieki medycznej;
2. sprawy zdrowotne, tj. sposób leczenia oraz miejsce dziecka zarówno w sytuacjach nagłych jak i wizyty kontrolne, szczepienia oraz badania profilaktyczne;
3. kwestie związane z edukacją dziecka, tj. do jakiego przedszkola, czy szkoły dziecko będzie uczęszczało;
4. kwestie kontaktów z dalszą rodziną, tj. np. z dziadkami.

Plan wychowawczy – od czego zacząć?

Sporządzając plan wychowawczy trzeba kierować się przede wszystkim dobrem dziecka i potrzebą zapewnienia dziecku osobistych kontaktów z obojgiem rodziców. W przypadku starszego dziecka, warto przy sporządzaniu planu wychowawczego w miarę możliwości brać pod uwagę jego zdanie i zamieścić je w planie wychowawczym. Niemiej w tym miejscu należy wskazać, że nie ma jednego rozwiązania, które w 100 % zadowoli wszystkie strony postępowania, dlatego też porozumienie wymaga od rodziców chęci kompromisowego działania.

Podsumowanie

Jak wskazano powyżej, nie ma jednego wzoru planu wychowawczego, który sprawdziłby się w każdej sytuacji. Oczywiście plan powinien zawierać pewne ramy, natomiast ich szczegóły wypracowywane są w drodze porozumienia pomiędzy rodzicami.

Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).

Jagienka Jaracz-Wilk

Jestem adwokatem przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Rzeszowie. Ukończyłam studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego na kierunkach prawo oraz administracja. Prowadzę sprawy rodzinne ze szczególnym uwzględnieniem spraw rozwodowych oraz alimentacyjnych. Zdobyte doświadczenie zawodowe wykorzystuję przeprowadzając również windykacje należności na rzecz Klientów Kancelarii.