Blog

Jakie informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa?

W zmieniającym się świecie, gdzie technologia, komputeryzacja i automatyzacja pracy postępuje bardzo dynamicznie, zmienia się wartościowanie dóbr występujących w obrocie gospodarczym. Dawniej, siłę przedsiębiorstw liczyło się w sile (i liczbie) jego pracowników, obecnie nowe rewolucje technologiczne przechylają raczej wagę rozwoju w stronę, która sprzyja powstawaniu nowych patentów, tajemnic handlowych, rozwiązań technologicznych, aplikacji czy systemów komputerowych.

Celem znowelizowanej niedawno ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (zwłaszcza w kontekście tajemnic przedsiębiorstwa) było przystosowanie norm ochronnych gwarantowanych ustawą do zmian zachodzących w świecie gospodarki i nowych technologii, a także próba harmonizacji wewnątrzunijnych przepisów dotyczących ochrony tajemnic przedsiębiorstwa. 

Spis treści

Co jest czynem nieuczciwej konkurencji w kontekście tajemnic przedsiębiorstwa?

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej jako: „u.z.n.k.”) czynem nieuczciwej konkurencji jest ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Ważne jest to, że naruszycielem tajemnic przedsiębiorstwa może być nie tylko inny podmiot gospodarczy, ale i każda osoba fizyczna. W związku z tym, że zakres ochrony jest bardzo szeroki, informacje handlowe powinny być zabezpieczone przez przedsiębiorstwa w należyty sposób. Art. 11 u.z.n.k. w dalszych ustępach precyzuje konkretne „czynności” sprawcze wymienione w ust. 1 i opisuje na czym polega dokonanie czynu nieuczciwej konkurencji w przypadku odpowiednio: ujawnienia, wykorzystania lub pozyskania informacji. Z punktu widzenia niniejszego tekstu istotne będzie jednak sprecyzowanie jakie konkretnie informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.

Definicja tajemnicy przedsiębiorstwa zgodnie z u.z.n.k. 

Z wyjaśnieniem czym właściwie są informacje stanowiące przedmiot ochrony zapewnioną przez ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przychodzi treść art. 11 ust. 2 u.z.n.k., czyli definicja tajemnic przedsiębiorstwa, przez które rozumie się informacje:

  • techniczne,
  • technologiczne,
  • organizacyjne,
  • lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą – 

które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji, albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

Mimo tego, że definicja jest rozbudowana i kazuistyczna, to dość łatwo jest wyodrębnić „rodzaje” informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, a są nimi informacje: techniczne, technologiczne, organizacyjne, lub inne które posiadają wartość gospodarczą – które nie są znane lub łatwo dostępne.

Informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa

Zgodnie z poglądami doktryny i utrwalonym orzecznictwem każdą z informacji chronionych ustawą należy interpretować szeroko. Informacje techniczne to takie, które obejmują wszelkie sposoby oddziaływania na materię w celu uzyskania praktycznego rezultatu, natomiast informacje technologiczne stanowią ich podtyp. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł w wyroku z dnia 15.03.2012 r., (sygn. akt II SA/Wa 128/12), że „informacja techniczna obejmuje całokształt wiadomości dotyczących urządzeń eksploatowanych przez przedsiębiorcę, związanych z cyklem produkcyjnym, natomiast informacja ma charakter technologiczny, kiedy dotyczy sposobów wytwarzania formuł chemicznych, wzorów i metod działania.” 

Innymi słowy, metoda wytworzenia danego produktu to informacja technologiczna, a całość wiadomości związanych z urządzeniami eksploatowanymi przez przedsiębiorcę dotyczących danego cyklu produkcyjnego, to informacja techniczna. Bardzo często o informacjach chronionych przez ustawę mówi się, że są to informacje know-how. U.z.n.k. chroni niejawne know-how, podczas gdy jawne know-how to te informacje, które wymykają się zakresowi ochrony z uwagi właśnie na brak charakteru „niejawnego”. 

Również i efekty nieudanych prób i badań, które nie nadają się do praktycznego zastosowania, mogą stanowić tajemnice przedsiębiorstwa (tzw. „ślepe uliczki”), gdyż konkurencyjny przedsiębiorca wchodząc w posiadanie takich informacji może zaoszczędzić czas i koszty wiedząc, że dany proces technologiczny zakończy się niepowodzeniem i w ten sposób uzyskać przewagę konkurencyjną. 

Informacjami organizacyjnymi mogą być takie wiadomości, których posiadanie pozwala na jak najefektywniejszą i najsprawniejszą organizację pracy w danym przedsiębiorstwie, planowania produkcji czy zarządzania zespołem ludzkim i samym przedsiębiorstwem. Zasadniczo „informacje organizacyjne” należy rozumieć wprost. Innymi informacjami posiadającymi wartość gospodarczą są natomiast takie informacje jak na przykład lista klientów, kontrahentów, metody prowadzenia szkoleń, i inne, pod warunkiem posiadania waloru wartości gospodarczej. 

Nowelizacja wprowadziła jednak pewną zmianę, która przejawia się w tym, że wszystkie te wskazane wyżej informacje muszą obligatoryjnie spełniać jeden z dwóch warunków:

  1. jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie być powszechnie znanymi osobom zwykle zajmującym się danym rodzajem informacji albo;
  2. nie być łatwo dostępnymi dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 

Po pierwsze, informacja może zostać uznana za poufną tylko wtedy, gdy nie jest powszechnie znana czy łatwo dostępna dla osób zwykle zajmujących się danym rodzajem informacji. Po drugie informacja może być poufna także wtedy, gdy nie jest łatwo dostępna dla osób, które zwykle zajmują się danym rodzajem informacji, o ile uprawniony podjął działania w celu zachowania jej w poufności. 

Dla przykładu, przepis na kajzerki jest powszechnie znany wszystkim piekarzom zajmującym się ich wypiekaniem, ale już przepis na kajzerkę z dodatkiem konkretnych przypraw – pod warunkiem, że piekarz podejmie działania w celu zachowania go w poufności – będzie tajemnicą przedsiębiorstwa, gdy poprzez swoją niejawność zapewnia temu piekarzowi przewagę konkurencyjną (przepis ma wartość gospodarczą). 

Podsumowanie

Unormowania z zakresu zwalczania nieuczciwej konkurencji, w szczególności dotyczące ochrony tajemnic przedsiębiorstwa są niezwykle istotne z punktu widzenia nowoczesnej gospodarki rynkowej opartej głównie na eksploatacji dóbr niematerialnych. Interesem każdego przedsiębiorcy, którego przewaga konkurencyjna zapewniona jest dzięki dobrom intelektualnym powinno być zadbanie o odpowiednią ochronę swoich tajemnic handlowych, tak w kontaktach z kontrahentami jak i swoimi pracownikami. 

Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).

Radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Rzeszowie. Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego. Wieloletnie doświadczenie zawodowe zdobywał już w trakcie studiów w renomowanych rzeszowskich kancelariach prawnych oraz jako konsultant i członek zarządu Uniwersyteckiej Poradni Prawnej działającej przy WPiA UR, a obecnie także jako radca prawny in-house ­w dużej spółce budowlanej. Z Kancelarią TMH współpracuje od 2018 roku. W pracy zajmuje się głównie prawem cywilnym, prawem spółek oraz obsługą prawną cudzoziemców. Zawodowo skupia się szczególnie na zagadnieniach z zakresu prawa budowlanego takich jak przygotowywanie, opiniowanie i negocjowanie umów o roboty budowlane, oraz prowadzenie postępowań sądowych z tego zakresu.

Kontakt

Kancelaria Prawna TMH Rzeszów – Adwokat Tomasz Marek, Radca Prawny Marcin Hotel

ul. Dominikańska 1A
35-077 Rzeszów

Tel: (17) 307 07 66

Ocena Google
5.0
Na podstawie 116 recenzji
×