Transport lotniczy jest uważany za najbezpieczniejszy i najszybszy środek transportu a rozwój tanich linii lotniczych powoduje łatwiejszy dostęp oraz popularyzację tego środka transportu. Przewoźnicy z roku na rok starają podnosić się jakość świadczonych usług, jednak specyfika tej branży transportowej powoduje, że opóźnienia lub odwołania lotów mogą być spowodowane przez różne sytuacje, począwszy od warunków atmosferycznych a na sytuacji politycznej kończąc. Wpis z procedurą krok po kroku dotyczącą odszkodowania za opóźnienia w transporcie lotniczym już pojawił się na blogu a tym razem przedstawię zagadnienia związane z wysokością odszkodowania za opóźniony lot oraz sposobu ustalania tych stawek.
Spis treści
Podstawa prawna odszkodowania za opóźniony lot
Chcąc dowiedzieć się jakie prawa przysługują pasażerom w przypadku opóźnienia czy też odwołania rejsu, należy sięgnąć do Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (dalej jako: „Rozporządzenie 261/04”), które reguluje kwestie związane z zasadami odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów.
Artykuł 7 ust. 1 Rozporządzenia 261/04 reguluje stawki jakie obowiązują przewoźników, w przypadku odszkodowania dla pasażerów, których lot został odwołany lub opóźniony. Stawki są wyliczane na podstawie odległości portów lotniczych (trasa liczona po ortodromie) a także czasu, jaki wynosiło opóźnienie:
1) odszkodowanie w wysokości 250 EUR przysługuje dla wszystkich lotów o długości do 1 500 kilometrów, przy wystąpieniu dwóch i więcej godzinnego opóźnienia;
2) odszkodowanie w wysokości 400 EUR przysługuje dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów, przy wystąpieniu trzy i więcej godzinnego opóźnienia;
3) odszkodowanie w wysokości 600 EUR przysługuje dla wszystkich innych lotów niż loty określone w p. 1 i p.1, przy wystąpieniu cztero i więcej godzinnego opóźnienia.
Przy określaniu odległości podstawą jest ostatni cel lotu do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład, opóźnienia lub odwołania lotu.
Jakie odszkodowanie przysługuje w przypadku lotów łączonych?
Jednakże, co w przypadku gdy podróż składa się z kilku etapów (tzw. lotów łączonych) i początkowo niewielkie opóźnienie skutkuje kilkunastogodzinnym pobytem na kolejnym lotnisku w oczekiwaniu na lot? W takiej sytuacji znaleźli się Henz-Gerk Folkerts wraz z Luz-Terez Folkerts, w trakcie podróży z Bremy do Asunción (Paragwaj) przez Paryż i Sao Paulo, korzystając z usług linii lotniczych Air France S.A. Dwuipółgodzinne opóźnienie lotu do Paryża skutkowało jedenastogodzinnym opóźnieniem całej podróży.
Sprawa ta trafiła przed Trybunał Sprawiedliwości UE, który orzekł (wyrok z dn. 26.02.2013r., ws. C-11/11), że pasażerom przysługuje odszkodowanie pomimo początkowo opóźnienia niższego niż progi zawarte w rozporządzeniu, jeżeli „z powodu tych lotów poniosą stratę wynoszącą co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu.” Oznacza to, że większe znaczenie ma opóźnienie związane z miejscem docelowym niż z miejscem wylotu a przy określaniu odległości podstawą jest ostatni cel lotu do którego przybycie pasażera nastąpi po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia spowodowanego odmową przyjęcia na pokład, opóźnienia lub odwołania lotu. Wynika z tego, że większe odszkodowanie będzie przysługiwało pasażerom w przypadku lotów łączonych. Należy w tym miejscu podkreślić, że lot łączony musi zostać objęty jedną rezerwacją.
Kiedy przewoźnik lotniczy jest zwolniony z odpowiedzialności za opóźniony lot?
Przewoźnik jest uprawniony do odmowy wypłaty odszkodowania w przypadku, gdy nastąpiła „nadzwyczajna okoliczność”, której nie mógł uniknąć. Ciekawym przykładem jest sytuacja w której znalazło się niemieckie TUIfly GmbH, które niespodziewanie poinformowało swoich pracowników o restrukturyzacji przedsiębiorstwa w wyniku czego doszło do tzw. „dzikiego strajku”. Spowodowało to wstrzymanie ruchu lotniczego a co za tym idzie, niezadowolenie pasażerów z zarezerwowanymi biletami lotniczymi.
Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł (wyrok TSUE z dn. 17.04.2018r., sygn. akt C-195/17), iż strajk ten nie jest „nadzwyczajną okolicznością”, której przedsiębiorca nie mógł przewidzieć ani zapobiec, wobec czego, w tym przypadku nie jest on uprawniony do odmowy wypłaty odszkodowania z tytułu opóźnionych oraz odwołanych lotów.
Decydując się na wymarzony wypoczynek i korzystając z usług popularnych i „dużych” linii lotniczych tj. Lufthansa czy LOT, warto mieć na uwadze, że opóźnienia lotów związane ze strajkami pracowników są coraz bardziej powszechne, i coraz mniej odpowiadają przesłance „nadzwyczajnej okoliczności”.
Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).
Andrzej Polak
Radca prawny przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Rzeszowie. Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego. Wieloletnie doświadczenie zawodowe zdobywał już w trakcie studiów w renomowanych rzeszowskich kancelariach prawnych oraz jako konsultant i członek zarządu Uniwersyteckiej Poradni Prawnej działającej przy WPiA UR, a obecnie także jako radca prawny in-house w dużej spółce budowlanej. Z Kancelarią TMH współpracuje od 2018 roku. W pracy zajmuje się głównie prawem cywilnym, prawem spółek oraz obsługą prawną cudzoziemców. Zawodowo skupia się szczególnie na zagadnieniach z zakresu prawa budowlanego takich jak przygotowywanie, opiniowanie i negocjowanie umów o roboty budowlane, oraz prowadzenie postępowań sądowych z tego zakresu.
