Zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej również jako „Ustawa”) „czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta”.
Tym samym, aby uznać dane działania za czyn nieuczciwej konkurencji, np. dotyczący utrudniania dostępu do rynku, spełnione muszą zostać trzy przesłanki. Po pierwsze działania przedsiębiorcy muszą być podjęte w związku z wykonywaną działalnością. Ponadto, czyn przedsiębiorcy musi być sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. Natomiast trzecią wymaganą przesłanką jest to, aby działania przedsiębiorcy zagrażały lub naruszały interes innego przedsiębiorcy.
Utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku stanowi jeden z czynów nieuczciwej konkurencji opisany w art. 15 Ustawy.
Spis treści
Czym jest utrudnianie dostępu do rynku?
Jak zostało wskazane to powyżej, zachowania, które według ustawy stanowią utrudnianie dostępu do rynku zostały zawarte w art. 15 ust. 1 Ustawy, zgodnie z którym „Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez:
- sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców;
- nakłanianie osób trzecich do odmowy sprzedaży innym przedsiębiorcom albo niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców;
- rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów;
- pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży;
- działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy.”
Ponadto, jak wskazano w dalszej części art. 15 Ustawy czyn, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, może polegać w szczególności na ograniczeniu w istotny sposób lub wyłączeniu możliwości dokonywania przez klienta zakupu u innego przedsiębiorcy, czy stworzeniu sytuacji powodujących pośrednio lub bezpośrednio narzucenie klientom przez podmioty trzecie konieczności dokonania zakupu u danego przedsiębiorcy lub u przedsiębiorcy, z którym dany przedsiębiorca pozostaje w związku gospodarczym.
Jak widać, ustawa przewiduje wiele sposobów utrudniania dostępu do rynku. Nie wszystkie one natomiast są wskazane w Ustawie w sposób wyraźny. Art. 15 Ustawy zawiera bowiem katalog otwarty, co oznacza, że również inne zachowania przedsiębiorców (takie, które nie zostały wyraźnie wskazane w art. 15 Ustawy), mogą stanowić czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 15 Ustawy.
Artykuł 15 Ustawy związany jest bezpośrednio z ochroną wolnego dostępu do rynku, który stanowi istotną cechę zasady wolności działalności gospodarczej wywodzącej się z Konstytucji, zgodnie z którą podejmowanie i prowadzenie legalnej działalności gospodarczej jest wolne i dozwolone każdemu na równych prawach.
Dochodzenie roszczeń z tytułu naruszenia nieuczciwej konkurencji na drodze cywilnej
Przedsiębiorca, którego interes został naruszony lub chociażby zagrożony poprzez działania nieuczciwe innego przedsiębiorcy może dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej. Może on pozwem dochodzić następujących żądań:
- zaniechania niedozwolonych działań,
- usunięcia skutków niedozwolonych działań,
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
- naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych (czyli najczęściej wypłacenia odszkodowania),
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych,
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.
Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 20 Ustawy roszczenia z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat. Bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie co do każdego naruszenia.
Podsumowanie
Jak zostało przedstawione, utrudnianie dostępu do rynku stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Należy wskazać, że dochodzenie roszczeń z tytułu utrudniania dostępu do rynku jest możliwe, jednakże postępowanie tego typu wymaga każdorazowo ustalenia na czym określone działanie polegało oraz ustalenia czy zostały spełnione przesłanki wskazane zarówno w art. 15 Ustawy, jak i przesłanki zawarte w klauzuli ogólnej deliktów nieuczciwej konkurencji zawartej w art. 3 Ustawy.
Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).
Julia Bonusiak
Jestem aplikantem radcowskim przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Rzeszowie. Specjalizuje się w zakresie zagadnień prawa bankowego, windykacji należności Klientów, prawa cywilnego oraz wsparciem w obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych.
