Jazda pod wpływem alkoholu

Choć świadomość społeczeństwa dotycząca jazdy pod wpływem alkoholu w ostatnich latach znacznie wzrosła, a licznie przeprowadzane kampanie społeczne przyniosły rezultat, co spowodowało, że kilka lat temu liczba przestępstw dotycząca jazdy pod wpływem alkoholu znacznie spadła, to jednak, jak pokazują statystyki policyjne w dalszym ciągu co roku popełnianych jest pomiędzy 50.000 a 60.000 przestępstw tego rodzaju, o czym można przeczytać tutaj.

Odpowiedzialność za jazdę pod wpływem alkoholu może być rozpatrywana zarówno z punktu widzenia przepisów ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (dalej również jako „k.k.”), czyli jako przestępstwo jak i z punktu widzenia przepisów 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (dalej również jako „k.w.”), czyli jako wykroczenie. Kara za jazdę po alkoholu zależeć będzie właśnie od tego, czy sprawca popełni przestępstwo, czy wykroczenie, a czynnikiem, od którego zależy kwalifikacja sprawy jako przestępstwo jest stężenie alkoholu we krwi (promile) albo w wydychanym powietrzu.

[spis-tresci]

Jazda po wpływem alkoholu – ile promili?

Wskaźnik promili jest niezmiernie ważny w sprawach dotyczących jazdy pod pływem alkoholu. Trzeba zaznaczyć, że gdy podczas badania okaże się, że zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia alkoholu we krwi poniżej 0,2 ‰ albo obecności alkoholu w wydychanym powietrzu będzie wynosiła poniżej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3, wówczas stan taki nie będzie rozpatrywany ani jako przestępstwo ani jako wykroczenie, a zatem brak jest jakiejkolwiek przesłanki warunkującej odpowiedzialność z tego tytułu. Trzeba też wskazać, że granica błędu pomiarowego alkomatu policyjnego wynosi od 0,01 – 0,02 mg alkoholu w wydychanym powietrzu, co może mieć kolosalne znaczenie dla odpowiedzialności z tego tytułu popełnionego czynu, gdy wartości pokazane przez urządzenie są wartościami granicznymi. Najważniejsza jest odpowiedź na pytanie od kiedy jazda pod wpływem alkoholu jest przestępstwem, a kiedy zachowanie to zostanie zakwalifikowane jako wykroczenie?

Stan po użyciu alkoholu (warunkujący odpowiedzialność za wykroczenie za jazdę po alkoholu z art. 87 k.w.) to sytuacja, w której zawartość alkoholu w organizmie człowieka wynosi lub prowadzi do stężenia alkoholu we krwi od 0,2 ‰ do 0,5 ‰ albo obecność alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.

Natomiast o stanie nietrzeźwości (warunkującym odpowiedzialność za przestępstwo z art. 178a k.k.) można mówić w sytuacji gdy zawartość alkoholu w organizmie człowieka wynosi lub prowadzi do stężenia alkoholu we krwi powyżej 0,5 ‰ alkoholu albo obecność w wydychanym powietrzu wynosi powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.

Jazda po użyciu alkoholu – wykroczenie

Jak zostało wskazane powyżej, jazda po użyciu alkoholu stanowi wykroczenie jeśli zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia alkoholu we krwi od 0,2 ‰ do 0,5 ‰ albo obecność alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3. Zgodnie z art. 87 § k.w.:

§ 1. Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 złotych.

§ 1a. Tej samej karze podlega, kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1.

§ 2. Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1, podlega karze aresztu albo karze grzywny nie niższej niż 1000 złotych.

§ 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów.
§ 4. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1a lub 2 można orzec zakaz prowadzenia pojazdów innych niż określone w § 1.

Zatem minimalna kara jaka zostanie wymierzona za jazdę po użyciu alkoholu będzie wynosić przynajmniej 2.500,00 zł. Jednak jak wynika z art. 24 k.w. wymierzona może zostać nawet kara grzywny w wysokości 5.000,00 zł.

Wymierzając wysokość kary grzywny, zgodnie z art. 24 § 3 Sąd bierze pod uwagę takie okoliczności jak dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe oraz możliwości zarobkowe.

Na dochód sprawcy składają się wszelkie dochody niezależnie od tego, jakie jest ich źródło pochodzenia. Dochodem będą przede wszystkim środki uzyskiwane z tytułu zatrudnienia (umowy o pracę, o dzieło, czy zlecenia), renty i emerytury, przychody z działalności gospodarczej, lokaty bankowe, dochody z najmu, podnajmu, tantiemy (prowizje) od wynalazków i praw autorskich, a także stypendia czy dochody otrzymywane z tytułu alimentów. Przy obliczaniu dochodu sprawcy uwzględnia się jednak np. zobowiązania alimentacyjne sprawcy czy wydatki, które ponosi na utrzymanie rodziny.

Warunki osobiste jest to ogół cech charakterystycznych związanych z osobą sprawcy , a więc jego wiek, wykształcenie, kwalifikacje, sytuację zdrowotną, jak również sytuację socjalną czy warunki bytowe.

Warunki rodzinne to stan rodzinny sprawcy. Sąd bierze pod uwagę to, czy sprawca ma na utrzymaniu dzieci i współmałżonka bądź innych członków rodziny albo, czy opiekuje się kimś z racji nieletniości czy też w związku z niepełnosprawnością. W ustalaniu wysokości grzywny, Sąd bierze pod uwagę zatem możliwość wypełniania przez niego obowiązków alimentacyjnych bez szkody dla członków jego rodziny.

Stosunki majątkowe jest to sytuacja majątkowa sprawcy. Na wartość majątku składają się m.in. nieruchomości, ruchomości, papiery wartościowe, pieniądze i inne elementy majątku, które można zbyć. Na stosunki majątkowe składają się również obciążenia sprawcy, a więc to, czy sprawca jest zobowiązany do płacenia alimentów na kogoś, czy też ma jakieś kredyty i pożyczki i musi je spłacać.

Możliwości zarobkowe często są mylone z faktycznie uzyskiwanym przez sprawcę dochodem. Możliwości zarobkowe jest to hipotetyczny i potencjalnie możliwy do uzyskania dochód sprawcy przy uwzględnieniu takich okoliczności jak wiek, stan zdrowia, jego wykształcenie, umiejętności zawodowe, doświadczenie, a także warunków majątkowych i rodzinnych sprawcy.

Sąd może orzec zamiast kary grzywny karę aresztu. Zgodnie z art. 19 k.w. kara aresztu jest wymierzana w dniach i trwa najkrócej 5 dni, a najdłużej 30 dni. Kara aresztu odbywana jest przez sprawcę w zakładzie karnym, a zatem jest to analogiczny środek jak kara pozbawienia wolności potocznie nazywaną karą więzienia. Obok kary, czy to kary grzywny, czy o kary aresztu, zgodnie ze wskazanymi powyżej przepisami, Sąd orzeka zakaz prowadzenia pojazdów. Zakaz prowadzenia pojazdów wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Zakaz prowadzenia pojazdów obowiązuje od uprawomocnienia się orzeczenia, natomiast na poczet zakazu prowadzenia pojazdów zalicza się okres faktycznego zatrzymania prawa jazdy.

Od kiedy jazda pod wpływem alkoholu jest przestępstwem?

Jazda pod wpływem alkoholu stanowi przestępstwo jeśli zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia alkoholu we krwi powyżej 0,5 ‰ alkoholu albo obecność w wydychanym powietrzu wynosi powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3. W myśl art. 178a k.k.:

„Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”  

Zgodnie natomiast z art. 178a § 4 k.k.:

„Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo określone w art. 173 (sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym – przypis własny), 174 (sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym – przypis własny), 177 (przestępstwo wypadku – przypis własny) lub art. 355 § 2 (przestępstwo popełnienia wypadku przez żołnierza – przypis własny) popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo dopuścił się czynu określonego w § 1 w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”

Kara za jazdę pod wpływem alkoholu w podstawowym typie przestępstwa wynosi:

1. W przypadku grzywny od 10 stawek dziennych grzywny do 540 stawek dziennych grzywny, a jedna stawka wynosi od 10,00 zł do 2.000,00 zł. Wymierzając karę grzywny Sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe oraz możliwości zarobkowe sprawcy, czyli na wymiar kary wpływają analogiczne czynniki jak przy popełnieniu wykroczenia za jazdę po użyciu alkoholu;
2. W przypadku ograniczenia wolności kara wynosi od 1 miesiąca do 2 lat, a kara wymierzana jest w miesiącach i latach;
3. W przypadku pozbawienia wolności minimalnie Sąd może wymierzyć karę w wysokości minimalnie 1 miesiąca a maksymalnie 2 lat pozbawienia wolności, a kara wymierzana jest w miesiącach i latach.

W przypadku jednak popełnienia przestępstwa w typie kwalifikowanym, czyli określonym w art. 178a § 4 k.k. Sąd może wymierzyć minimalnie karę 3 miesięcy, natomiast maksymalnie 5 lat pozbawienia wolności.

W przypadku skazania za przestępstwo określone w art. 178a § 1 k.k., zgodnie z art. 42 § 2 k.k. obligatoryjne jest orzeczenie przez Sąd zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów lub pojazdów określonego rodzaju na czas nie krótszy niż 3 lata (maksymalny okres to lat 15). Minimalny okres zakazu prowadzenia pojazdów może być skrócony jednak do lat dwóch wówczas, gdy dochodzi do warunkowego umorzenia postępowania (o czym poniżej).

Sąd orzeka natomiast zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w przypadku skazania za przestępstwo określone w art. ó178a § 4 k.k, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Natomiast gdy Sąd odstępuje od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów dożywotnio, zgodnie z art. 42 § 2 k.k. zobowiązany jest orzec terminowy zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju. Dodatkowo, zgodnie z art. 43 k.k. w przypadku skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 1 Sąd orzeka od sprawcy na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości co najmniej 5.000 zł, a  w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 4 co najmniej 10.000 zł. Trzeba natomiast zaznaczyć, że maksymalna wysokość świadczenia za jazdę po alkoholu wynosi 60.000,00 zł.

Warto jeszcze wyjaśnić czym jest pojazd mechaniczny w rozumieniu art. 178a k.k. Sąd Najwyższy uznał, że:

“Pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym jest każdy pojazd drogowy lub szynowy napędzany umieszczonym na nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower. Nie są pojazdami mechanicznymi rowery zaopatrzone w silnik pomocniczy o pojemności nieprzekraczającej 50 cm³ pod warunkiem, że zachowują wszystkie normalne cechy charakterystyczne budowy umożliwiające ich zwykłą eksploatację jako rowerów” (wyr. SN z 4.2.1993 r., III KRN 254/92, OSP 1993, Nr 10, poz. 198, z glosą R.A. Stefańskiego, OSP 1993, Nr 10, s. 462–465), jak też stwierdził, że: “Motorower, przeznaczony do poruszania się w ruchu drogowym wyłącznie przy pomocy silnika, jest pojazdem mechanicznym w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, niezależnie od posiadanych parametrów technicznych” (uchw. SN (7) z 12.5.1993 r., I KZP 9/93, OSNKW 1993, Nr 5–6, poz. 27).

Jak widać powyżej w przypadku zakwalifikowania czynu jako przestępstwo, a nie wykroczenie, co jest zależne jedynie od wysokości stężenia alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu, kara za jazdę po alkoholu jest znacznie bardziej dotkliwa dla sprawcy. Trzeba jeszcze wskazać na jeden istotny, z punktu widzenia odpowiedzialności karnej za jazdę pod wpływem alkoholu, przepis, a mianowicie art. 244 k.k., zgodnie z którym:

„Kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu, prowadzenia działalności, zajmowania stanowiska lub wykonywania zawodu lub pracy w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego, a także w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają bezpośrednio lub pośrednio przez inne podmioty co najmniej 10% akcji lub udziałów, wykonywania czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, prowadzenia pojazdów, wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych, wstępu na imprezę masową, przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, nakazu okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, zakazu kontaktowania się z określonymi osobami, zakazu zbliżania się do określonych osób lub zakazu opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu, zakazu posiadania wszelkich zwierząt albo określonej kategorii zwierząt albo nie wykonuje zarządzenia sądu o ogłoszeniu orzeczenia w sposób w nim przewidziany, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”

Krótko podsumowując, jeśli sprawca wobec którego zostanie orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów, zakaz ten naruszy, czyli wsiądzie za kierownicę samochodu, wówczas będzie ponosił odpowiedzialność przewidzianą przez ten przepis. Zasadą wówczas jest wymierzenie kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Warunkowe umorzenie postępowania za jazdę po alkoholu

W przypadku gdyby doszło do zatrzymania za jazdę pod wpływem alkoholu i zachowanie sprawcy stanowiłoby przestępstwo można zastosować procedurę warunkowego umorzenia postępowania. Warunkowe umorzenie postępowania za jazdę po alkoholu jest jednym z najkorzystniejszych rozwiązań procesowych w przypadku spraw dotyczących jazdy po alkoholu.

Zgodnie z art. 66 k.k.:

„§ 1. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
§ 2. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.”

Warunkowe umorzenie postępowania za jazdę po alkoholu następuje na okres próby, który wynosi od 1 roku do 3 lat. W przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego, Sąd może w okresie próby oddać sprawcę pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.

Warunkowe umorzenie postępowania jest korzystne dla sprawcy, bowiem nie dochodzi wówczas do formalnego skazania, a zatem sprawca w dalszym ciągu jest osobą niekaraną z punktu widzenia prawa karnego, choć informacja o warunkowym umorzeniu postępowania karnego pojawia się w Krajowym Rejestrze Karnym. W przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego, Sąd nie wymierza kary. Sprawca jednak jest zobowiązany do zapłaty świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Trzeba jednak pamiętać, że Sąd zawsze podejmie warunkowo umorzone postępowanie za jazdę pod wpływem alkoholu jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany lub w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo, jeżeli uchyla się od dozoru, wykonania nałożonego obowiązku lub orzeczonego środka karnego, środka kompensacyjnego lub przepadku albo nie wykonuje zawartej z pokrzywdzonym ugody. Instytucja warunkowego umorzenia postępowania jest całkowicie inna aniżeli instytucja dobrowolnego poddania się karze, w której dochodzi do skazania sprawcy bez przeprowadzania całego postępowania dowodowego. W przypadku dobrowolnego poddania się karze zachodzi formalne skazanie sprawcy i kara jest wpisywana w Krajowym Rejestrze Karnym. Formalne skazanie może spowodować, że osoba ta, do momentu zatarcia skazania (czyli uznania go za niebyłe) i wykreślenia wpisu o karalności z Krajowego Rejestru Karnego nie uzyska zaświadczenia o niekaralności, które może być potrzebne np. w celu wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego, policjanta, nauczyciela czy agenta ubezpieczeniowego. Trzeba zaznaczyć, że warunkowe umorzenie postępowania jest rozstrzygnięciem korzystnym dla sprawcy przestępstwa jazdy pod wpływem alkoholu.

Blokada alkoholowa

Orzeczenie zakazu prowadzenia samochodu za jazdę po alkoholu może nieść za sobą wiele negatywnych konsekwencji zwłaszcza, jeśli sprawca jest np. kierowcą zawodowym. Art. 182a § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (dalej również jako „k.k.w.”) przewiduje korzystne dla sprawcy rozwiązanie jakim jest wprowadzenie blokady alkoholowej dla osoby, która została skazana za jazdę po alkoholu.

Zanim jednak zostanie omówiona możliwość skorzystania przez sprawcę z blokady alkoholowej trzeba wskazać, że w przypadku orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów za jazdę po alkoholu Sąd przesyła odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego właściwemu dla miejsca zamieszkania skazanego za przestępstwo, a jeśli skazany wykonuje zawodowo czynności związane z prowadzeniem pojazdów, o wydanym przez siebie wyroku Sąd zawiadamia bezzwłocznie pracodawcę sprawcy (który na tym etapie jest już skazanym). Organ, który otrzymał orzeczenie zawierające zakaz prowadzenia pojazdów, ma obowiązek cofnąć uprawnienie skazanego do ich prowadzenia w orzeczonym zakresie, jak również nie może wydać tych uprawnień w okresie obowiązywania zakazu.

Zgodnie z art. 182a k.k.w.:

„§ 1. Jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego na podstawie art. 42 § 3 lub 4 Kodeksu karnego przez okres co najmniej 10 lat, sąd może orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, o której mowa w art. 2 pkt 84 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2020 r. poz. 110, 284, 568, 695, 1087 i 1517), jeżeli postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Przepis art. 182 § 1 stosuje się odpowiednio.

§ 2. W przypadku orzeczenia sądu o dalszym wykonywaniu środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, zakazu tego nie stosuje się w przypadku prowadzenia pojazdów wykorzystywanych do nauki jazdy i egzaminowania, jeżeli skazany jest osobą szkoloną lub egzaminowaną w trybie przewidzianym przepisami ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2020 r. poz. 1268 i 1517) lub ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2019 r. poz. 2140 oraz z 2020 r. poz. 875 i 1087).”

Sprawca wobec którego Sąd zastosował środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów za jazdę po alkoholu może złożyć do Sądu, który wydał poprzedni wyrok w sprawie, wniosek o zastosowanie art. 182a § 1 k.k.w. i założenie tzw. blokady alkoholowej. Trzeba jedna zaznaczyć, że aby móc złożyć wniosek o założenie blokady alkoholowej, muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

1. Musi upłynąć co najmniej połowa orzeczonego wymiaru środka karnego, a w przypadku, gdy zakaz prowadzenia pojazdów został orzeczony dożywotnio musi upłynąć okres co najmniej 10 lat;
2. Musi zostać wydana pozytywna prognoza kryminologiczna sprawcy, która wymaga ustalenia, że postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz jego zachowanie w okresie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie będzie już zagrażać bezpieczeństwu w komunikacji.

Trzeba jednak pamiętać, że nawet jeśli wskazane przesłanki zostaną spełnione, to w dalszym ciągu Sąd może, ale nie musi, przychylić się do wniosku sprawcy przestępstwa lub wykroczenia jazdy po wpływem alkoholu. Wniosek o zastosowanie przez sprawcę art. 182a k.k.w. musi zostać odpowiednio umotywowany, a twierdzenia w nim zawarte muszą zostać poparte stosowną dokumentacją. Przy ocenie zasadności złożonego wniosku dotyczącego założenia blokady alkoholowej, Sąd rozpoznający sprawę, bierze pod uwagę przesłanki określone w art. 182a § 1 k.k.w., a mianowicie:

1. postawę sprawcy (chodzi o postawę sprawcy już po popełnieniu przez niego przestępstwa, np. starania o naprawienie szkody, wyrażoną przez skazanego skruchę oraz poddanie się wszystkim rygorom wynikającym z wyroku)
2. właściwości i warunki osobiste sprawcy (np. stan zdrowia, stabilizacja trybu życia – posiadanie stałej pracy, warunki rodzinne oraz środowiskowe),
3. zachowanie skazanego (sprawcy) w okresie wykonywania środka karnego (np. przestrzeganie przez sprawcę porządku prawnego).

Spełnienie wskazanych powyżej przesłanek ma uzasadniać przekonanie Sadu, że po skróceniu okresu wykonywania orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów ich prowadzenie przez skazanego nie będzie już zagrażać bezpieczeństwu w komunikacji. Przekonanie to ma charakter prognozy, która w prawie karnym i prawie karnym wykonawczym jest traktowana jako podstawa orzekania. Ocenę wymienionych przesłanek oraz jej rezultat Sąd powinien opierać na informacjach uzyskanych po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego przez kuratora sądowego oraz analizie danych o skazanym, jakimi dysponuje Policja, czyli danych dotyczących obecnego trybu życia skazanego za jazdę pod wpływem alkoholu.

Jeśli Sąd przychyli się do wniosku skazanego, wówczas orzeknie o dalszym wykonywaniu zakazu, ale tylko w pojazdach, które nie są wyposażone w blokadę alkoholową. Innymi słowy, od momentu uprawomocnienia się orzeczenia wydanego przez Sąd do końca obowiązywania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdu, sprawca będzie mógł prowadzić pojazd (samochód) wyposażony w tzw. blokadę alkoholową, natomiast w dalszym ciągu będzie wykluczone korzystanie przez niego z pojazdu, który nie będzie miał tejże blokady.

Zgodnie z art. 2 pkt. 84) ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (dalej również jako „prawo o ruchu drogowym”) blokada alkoholowa jest to urządzenie techniczne uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu silnikowego i pojazdu szynowego, w przypadku gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3. Blokada alkoholowa montowana jest przez producenta lub przez jego uprawnionego przedstawiciela, a koszt jej montażu pokrywa samodzielnie sprawca. Dodatkowo skazany ma obowiązek posiadać aktualne badania techniczne urządzenia i poddawać go co roku kalibracji tak by jego pomiary były dokładne, a blokada alkoholowa spełniała odpowiednio swoją rolę.

Sąd wyrażając zgodę na kierowanie przez sprawcę pojazdami posiadającymi blokadę alkoholową przesyła odpis orzeczenia odpowiedniemu organowi administracji rządowej lub samorządu terytorialnego właściwego dla miejsca zamieszkania sprawcy. Po otrzymaniu orzeczenia organ, który jest właściwy w sprawie wydaje decyzję o przywróceniu uprawnień do kierowania pojazdami, czego konsekwencją jest odzyskanie dokumentu prawa jazdy przez sprawcę. Wydając decyzję o przywróceniu uprawnienia do kierowania pojazdami, Starosta z urzędu wpisuje do prawa jazdy informację o ograniczeniu uprawnienia do kierowania jedynie pojazdem wyposażonym w blokadę alkoholową. Wpis dokonywany na okres trwania zakazu prowadzenia pojazdów. Trzeba jednak zaznaczyć, że wydanie przez Sąd zgody na kierowanie pojazdu (najczęściej będzie to jednak samochód) wcale nie oznacza, że zgody tej Sąd nie może cofnąć. Dzieje się tak w przypadku, gdy sprawca swoim zachowaniem narusza porządek prawny i np. popełnił po raz kolejny przestępstwo lub wykroczenia jazdy pod wpływem alkoholu.

Adwokat Rzeszów – Pomoc

Podsumowując, prowadzenie pojazdu (a najczęściej jest to samochód) pod wpływem alkoholu wiązać się może z szeregiem negatywnych konsekwencji dla osoby podejmującej taką decyzję. W przypadku jednak zatrzymania przez policję lub skazania za przestępstwo bądź ukarania za wykroczenie można podjąć stosowne kroki mające na celu złagodzenie dolegliwości wymierzonej przez Sąd kary.

Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ktmh.pl) oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Krakowie. Istnieje także możliwość udzielenia pomocy zdalnej za pomocą środków porozumiewania się na odległość (tj. telekonferencja lub wideokonferencja).

Jagienka Jaracz-Wilk

Jestem adwokatem przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Rzeszowie. Ukończyłam studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego na kierunkach prawo oraz administracja. Prowadzę sprawy rodzinne ze szczególnym uwzględnieniem spraw rozwodowych oraz alimentacyjnych. Zdobyte doświadczenie zawodowe wykorzystuję przeprowadzając również windykacje należności na rzecz Klientów Kancelarii.